ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Παρεμβάσεις της Ανοιχτής Πόλης στην 18η συνεδρίαση λογοδοσίας και στην 19η τακτική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Αθήνας

Αθήνα, 25 Ιουνίου 2025

Παρεμβάσεις της Ανοιχτής Πόλης στην 18η συνεδρίαση λογοδοσίας
και στην 19η τακτική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Αθήνας

Στην 18η συνεδρίαση λογοδοσίας του Δημοτικού Συμβουλίου, η Ανοιχτή Πόλη ζήτησε ενημέρωση για τα δύο παρακάτω ζητήματα:

Πολιτιστικές χρήσεις στην πόλη
Γινόμαστε διαρκώς μάρτυρες αρνητικών εξελίξεων για τον πολιτιστικό πλούτο της πόλης. Το βιβλιοπωλείο «Επί Λέξει», χώρος πολιτισμού και συνάντησης των φίλων του βιβλίου στο κέντρο της πόλης, αναγκάστηκε να σταματήσει τη λειτουργία του, καθώς αδυνατούσε να ανταποκριθεί στην αύξηση του ενοικίου από τους ιδιοκτήτες. Ο θερινός κινηματογράφος ΜΙΤΣΙ κατεδαφίστηκε από την ιδιοκτήτρια κατασκευαστική εταιρεία, παρά το γεγονός ότι προστατευόταν από την ΥΑ 20768/1997 που έχει χαρακτηρίσει τη χρήση 47 θερινών κινηματογράφων διατηρητέα. Παράλληλα, ανησυχία υπάρχει για την τύχη του ιστορικού κινηματογράφου ΠΑΛΑΣ στο Παγκράτι, ενός ακόμα πολιτιστικού τοπόσημου της πόλης που αντιμετωπίζει την απειλή της «εμπορικής αξιοποίησης».
Ρωτήσαμε τη δημοτική αρχή με ποιες ενέργειες προτίθεται να εξασφαλίσει στο μέλλον το σεβασμό της Υπουργικής Απόφασης του 1997 που προστατεύει τους θερινούς κινηματογράφους της πόλης. Ρωτήσαμε επίσης σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι συζητήσεις με το ΥΠΠΟ, σχετικά με την κήρυξη του ΠΑΛΑΣ ως ενιαίου διατηρητέου μνημείου.
Σχετικά με τα μικρά βιβλιοπωλεία της πόλης, τονίσαμε την ανάγκη να συγκροτηθεί σχέδιο υποστήριξής τους. Ζητήσαμε από τη δημοτική αρχή να τοποθετηθεί απέναντι στην πρόταση για μείωση των δημοτικών τελών σε χώρους που λειτουργούν ως βιβλιοπωλεία και εκδοτικοί οίκοι – ή και απαλλαγή από τα τέλη των πιο μικρών από αυτές τις επιχειρήσεις. Ζητήσαμε επίσης από τη δημοτική αρχή να υποστηρίξει την πρόταση της Ανοιχτής Πόλης για τη δημιουργία ενός δικτύου των μικρών ανεξάρτητων βιβλιοπωλείων της πόλης – δικτύου που θα αντιμετωπίζεται θετικά από τις δημόσιες πολιτικές (προγράμματα χρηματοδότησης, επιδότηση θέσεων εργασίας) και θα ενισχύει την προβολή και την επιβίωση των μελών του.

Λόφος Λυκαβηττού
Ο λόφος του Λυκαβηττού έχει εμβληματική παρουσία στην καθημερινότητα της πόλης, φέροντας συμβολικό και ιστορικό βάρος. Η επαναλειτουργία του θεάτρου έχει ζωντανέψει το χώρο, όμως η εγκατάλειψη του λόφου είναι μια πραγματικότητα εδώ και πολλά χρόνια, με αποτελέσματα που είναι ορατά, ενώ λόγω της κλιματικής αλλαγής έχουν ενταθεί οι κίνδυνοι για τη βλάστηση, την ασφάλεια από πυρκαγιές, πλημμυρικά φαινόμενα κλπ. Ο λόφος έχει ανάγκη συνεπούς φροντίδας, από την καθαριότητα και το φωτισμό, μέχρι τη συντήρηση των μονοπατιών και των υποδομών απορροής ή ποτίσματος, μέχρι τη φροντίδα και αποκατάσταση του πρασίνου και των εδαφών.
Παρά τις κατά καιρούς εργασίες στο λόφο, κάποιες κρίσιμες παρεμβάσεις που προβλέπονται δεν έχουν ξεκινήσει καν. Ανάμεσά τους: η αντικατάσταση της ασφαλτόστρωσης των 1700 μέτρων του δρόμου και η επίστρωση του με υδατοπερατά υλικά, η ήπια αποκατάσταση με φυσικά υλικά μιας περιπατητικής διαδρομής μήκους 3χλμ που να συνδέει επιμέρους σημεία με μονοπάτια, αλλά και η διαμόρφωση της αλάνας του πάρκινγκ βάσει της βραβευμένης πρότασης του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού που ολοκληρώθηκε το 2020.
Ζητήσαμε από τη δημοτική αρχή ενημέρωση για την πορεία των εργασιών και για το βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό για τη διαχείριση του λόφου, καθώς και για τη θωράκισή του απέναντι σε κινδύνους πυρκαγιάς ενόψει της καλοκαιρινής περιόδου.

Στην 19η τακτική συνεδρίαση που ακολούθησε, η Ανοιχτή Πόλη έκανε επιπλέον τις παρακάτω παρεμβάσεις εκτός ημερήσιας διάταξης:

Πεζοδρόμια
Η κατάσταση των πεζοδρομίων στην πόλη είναι ένα σοβαρό πρόβλημα δεκαετιών που αφορά τις περισσότερες γειτονιές της Αθήνας και που απαιτεί άμεση μέριμνα, καθώς θέτει ζητήματα ασφάλειας των κατοίκων. Σήμερα υπάρχουν πεζοδρόμια που δεν έχουν ανανεωθεί για πολλά χρόνια, κατεστραμμένες πλάκες, μη λειτουργικές διαβάσεις, εμπόδια, αδυναμία πρόσβασης για άτομα με αναπηρία, και άλλα φαινόμενα εγκατάλειψης. Οι σχετικές εργολαβίες που είχε αναθέσει η προηγούμενη δημοτική αρχή του κ. Μπακογιάννη δεν έφεραν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, αφού οι πόροι κατευθύνθηκαν τελικά σε έργα βιτρίνας στο κέντρο, όπως στο Μεγάλο Περίπατο, και λιγότερο στα διαμερίσματα της πόλης. Σήμερα, λαμβάνουμε διαμαρτυρίες από σχεδόν όλες τις περιοχές: από την Ακαδημία Πλάτωνος, το Νέο Κόσμο, τα Πατήσια, τα Εξάρχεια, τα Πετράλωνα, το Παγκράτι και αλλού. Προτείναμε την ανάληψη μιας γενναίας πρωτοβουλίας από τη δημοτική αρχή, ώστε να γίνει δυνατή η διαμόρφωση και χρηματοδότηση ενός συνολικού προγραμματισμού που θα αντιμετωπίσει επιτέλους το πρόβλημα, με αναλυτική καταγραφή των αναγκών ανά περιοχή.

Τραπεζοκαθίσματα
Σύμφωνα με έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το 50% των καταστημάτων που βγάζουν στους κοινόχρηστους χώρους τραπεζοκαθίσματα δεν έχει άδεια από τους δήμους, ενώ το 27% των καταστημάτων που έχουν πάρει άδεια την παραβιάζει καταλαμβάνοντας μεγαλύτερο χώρο από αυτόν που αναγράφεται στην άδεια. Πρόκειται για εντυπωσιακούς αριθμούς που δείχνουν την απόσταση που έχουν ακόμα να καλύψουν οι δημοτικοί μηχανισμοί για να διασφαλιστεί η νομιμότητα και ο σεβασμός της καθημερινότητας στην πόλη. Η πραγματικότητα είναι άλλωστε εμφανής σε όλους. Ο δημόσιος χώρος υποφέρει σε πολλές περιοχές της πόλης, με τους πολίτες να αναγκάζονται να αποφεύγουν διαδοχικά εμπόδια κατά τη μετακίνησή τους, ενώ αυτονόητα πλήττονται ιδιαίτερα τα άτομα με αναπηρία και κινητικές δυσκολίες. Η δημοτική αρχή οφείλει να λάβει υπόψη της τις συστάσεις που διατυπώνει το Ελεγκτικό Συνέδριο, να υποστηρίξει τις αρμόδιες υπηρεσίες και να εκσυγχρονίσει τις διαδικασίες ελέγχου, ώστε η Κανονιστική που πρόσφατα ψηφίστηκε να μην μείνει ακόμα ένα κενό γράμμα. Ο Δήμος Αθηναίων πρέπει να επιδιώξει την αποτελεσματική εφαρμογή των όσων προβλέπονται, σε συνεννόηση πάντα με τους καταστηματάρχες και με επαρκή ενημέρωση των πολιτών.

Κινητικότητα στην πόλη
Η κινητικότητα των πολιτών και η κυκλοφορία των οχημάτων παραμένουν από τα σημαντικότερα προβλήματα της πόλης. Φαινόμενα όπως το διπλοπαρκάρισμα (στη Σόλωνος, την Πανόρμου, την Πατησίων και αλλού), η αρρύθμιστη τροφοδοσία των καταστημάτων, αλλά και η κίνηση και στάθμευση τουριστικών λεωφορείων σε κεντρικές περιοχές, συχνά μετατρέπουν τη μετακίνηση των πολιτών σε περιπέτεια. Ζητήσαμε έναν απολογισμό για τα παραπάνω και ρωτήσαμε τη δημοτική αρχή σε ποιες ενέργειες θα προβεί, ενόψει μάλιστα και της καλοκαιρινής περιόδου, όταν και οι τουριστικές επιβαρύνσεις είναι μεγαλύτερες.

Προμπονά – ΒΙΟΠΑ
Οι εμπλεκόμενοι στην περιοχή ιδιοκτήτες και επενδυτές προσέφυγαν κατά της 98/2025 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση, η οποία έκανε δεκτή την προσφυγή τους και ακύρωσε την απόφαση που προέβλεπε τη σύσταση διαπαραταξιακής επιτροπής του Δήμου Αθηναίων, με αντικείμενο την αλλαγή χρήσεων γης και την αύξηση του πρασίνου στον Προμπονά. Ζητήσαμε την εκτίμηση των νομικών υπηρεσιών του Δήμου και ποιος ο προγραμματισμός για τα επόμενα βήματα στήριξης του δίκαιου αιτήματος των κατοίκων, να μην τσιμεντοποιηθεί ο σημαντικός χώρος του πρώην ΒΙΟΠΑ.

ΠΑΛΑΣ
Ζητήσαμε ενημέρωση σχετικά με τις εξελίξεις με τον κινηματογράφο ΠΑΛΑΣ στο Παγκράτι καθώς, όπως μαθαίνουμε, αυτές τις μέρες βγαίνουν από το χώρο κούτες, πιθανά με αρχειακό υλικό σημαντικής αξίας. Ρωτήσαμε σε ποιο στάδιο βρίσκεται η συνεννόηση του Δήμου Αθηναίων με το Υπουργείο Πολιτισμού για τη κήρυξη του κτιρίου ως ενιαίου διατηρητέου μνημείου, ώστε να διασωθεί ένα πολιτιστικό τοπόσημο της πόλης.

Γκράβα
Ενημερωθήκαμε για τεχνικά ζητήματα, όπως πτώσεις σοβάδων και ταβάνια που στάζουν στο 2ο ΕΠΑΛ στη Γκράβα. Το συγκρότημα γενικότερα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει θέματα υποδομών, για τα οποία θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα. Τυχόν διοικητικές ασάφειες για τις αρμοδιότητες ανάμεσα στους δήμους Αθηναίων και Γαλατσίου θα πρέπει να λυθούν σε όφελος της σχολικής κοινότητας.

Μετονομασία Εδουάρδου Λω σε Σωτήρη Πέτρουλα
Στις 21 Ιουλίου συμπληρώνονται 60 χρόνια από τη δολοφονία του Σωτήρη Πέτρουλα και 20 χρόνια από την τοποθέτηση του μνημείου που φιλοτέχνησε προς τιμή του ο γλύπτης Γιώργος Χουλιαράς, στη γωνία Σταδίου και Εδουάρδου Λω. Η Ανοιχτή Πόλη επανέφερε την πρότασή της για μετονομασία της Εδουάρδου Λω σε οδό Σωτήρη Πέτρουλα, ως μία συνεισφορά στην ιστορική μνήμη και συνέχεια της πόλης.