7. Ολοκληρωμένο Σύστημα Εξοικονόμησης Πόρων Σχολικών Κτιρίων και Υποδομών

Υποέργο 7: «ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΠΟΡΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΔΟΜΩΝ»

Προϋπολογισμός: 2.383.064,59€ άνευ Φ.Π.Α. 24% (2.955.000,09 € συμπ/νου Φ.Π.Α. 24%)

Περιγραφή Έργου

Ο Δήμος Αθηναίων αναλαμβάνει την υλοποίηση ενός φιλόδοξου έργου που αποσκοπεί στη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας, της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και της ορθολογικής διαχείρισης πόρων στα σχολικά κτήρια και τις συναφείς υποδομές του.Το έργο στοχεύει στη δημιουργία ενός σύγχρονου συστήματος παρακολούθησης και διαχείρισης πόρων (ενέργειας, νερού και καυσίμων) στα σχολικά κτήρια του Δήμου Αθηναίων.

Το έργο ξεφεύγει από το στενό τεχνικό πλαίσιο, εισάγοντας μια καινοτόμο εκπαιδευτική προσέγγιση:

• Δημιουργούνται διαδραστικές εφαρμογές που «μεταφράζουν» τα δεδομένα κατανάλωσης σε παιχνίδια και σενάρια μάθησης.
• Οι μαθητές κερδίζουν πόντους και βραβεία με βάση την πρόοδο του σχολείου τους στην εξοικονόμηση.
• Ενισχύεται η συλλογική ευθύνη και η αίσθηση ότι οι μικρές καθημερινές πράξεις συμβάλλουν στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.

Το έργο δεν είναι απλώς μια τεχνική εγκατάσταση. Είναι μια ολιστική παρέμβαση που:

• μειώνει το κόστος λειτουργίας,
• καλλιεργεί οικολογική συνείδηση στη νέα γενιά,
• ενισχύει τον Δήμο με σύγχρονα εργαλεία διοίκησης,
• συμβάλλει στη βιωσιμότητα και στην πράσινη μετάβαση της πόλης.

Αντικείμενο του Έργου

Το έργο αφορά:

• Εγκατάσταση συστημάτων παρακολούθησης καταναλώσεων ηλεκτρικής ενέργειας, νερού και καυσίμων στα σχολικά κτήρια.
• Ενοποίηση των δεδομένων σε κεντρική πλατφόρμα «έξυπνης πόλης» που θα συλλέγει, αποθηκεύει, αναλύει και οπτικοποιεί τις μετρήσεις.
• Παροχή εργαλείων λήψης αποφάσεων για τον Δήμο (π.χ. ανάλυση κόστους, εντοπισμός υπερκαταναλώσεων, στοχευμένες παρεμβάσεις εξοικονόμησης).
• Ανάπτυξη εφαρμογών gamification για μαθητές, με στόχο την καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης και την ενεργή συμμετοχή της σχολικής κοινότητας στην προσπάθεια εξοικονόμησης.

Ο βασικός σκοπός του έργου είναι:

• Να παρακολουθεί και να διαχειρίζεται σε πραγματικό χρόνο τις καταναλώσεις ενέργειας, νερού και καυσίμων στα σχολικά κτήρια.
• Να δώσει στον Δήμο εργαλεία για στοχευμένες παρεμβάσεις εξοικονόμησης, μειώνοντας τις λειτουργικές δαπάνες.
• Να ενισχύσει τη βιώσιμη ανάπτυξη και να περιορίσει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των σχολείων.
• Να καλλιεργήσει στους μαθητές οικολογική και ενεργειακή συνείδηση μέσω εφαρμογών gamification και εκπαιδευτικών δράσεων.
• Να συμβάλει στη στρατηγική του Δήμου για την έξυπνη πόλη, εντάσσοντας τα σχολεία σε ένα σύστημα καινοτόμου διαχείρισης πόρων.

Οφέλη Έργου

1.  Οικονομικά Οφέλη
   • Σημαντική μείωση των λειτουργικών δαπανών των σχολείων (ρεύμα, νερό, καύσιμα).
   • Βελτιστοποίηση στη χρήση των διαθέσιμων πόρων και του δημοτικού προϋπολογισμού.
   • Δημιουργία μηχανισμού έγκαιρης ειδοποίησης για ασυνήθιστες υπερκαταναλώσεις (π.χ. διαρροές νερού, βλάβες θέρμανσης).
2. Περιβαλλοντικά Οφέλη
   • Μείωση ενεργειακής σπατάλης και κατανάλωσης φυσικών πόρων.
   • Περιορισμός εκπομπών CO₂ και συμβολή στους κλιματικούς στόχους.
   • Ενίσχυση της στρατηγικής της Αθήνας για μια πιο πράσινη και βιώσιμη πόλη.
3. Κοινωνικά & Εκπαιδευτικά Οφέλη
   • Ευαισθητοποίηση μαθητών μέσω των εφαρμογών gamification και της συμμετοχής τους σε δράσεις εξοικονόμησης.
   • Δημιουργία κουλτούρας συλλογικής ευθύνης μέσα στη σχολική κοινότητα.
   • Ενδυνάμωση του ρόλου των σχολείων ως παραδείγματα καλών πρακτικών για την κοινωνία.
4. Διοικητικά & Τεχνολογικά Οφέλη
   • Εξοπλισμός του Δήμου με σύγχρονα εργαλεία διοίκησης (dashboards, δείκτες, αναφορές).
   • Διαφάνεια και λογοδοσία στη διαχείριση δημοτικών πόρων.
   • Δημιουργία ενός ψηφιακού οικοσυστήματος έξυπνης πόλης, όπου τα σχολεία λειτουργούν ως κόμβοι δεδομένων.
   • Βελτίωση της λήψης αποφάσεων με βάση πραγματικά στοιχεία και όχι εκτιμήσεις.

Πλήρης Εξοπλισμός του Έργου

1. Αισθητήρες & Συσκευές IoT
   • Αισθητήρες ηλεκτρικής κατανάλωσης (μετρητές κατανάλωσης ρεύματος ανά κτήριο/πίνακα).
   • Αισθητήρες νερού (ροόμετρα/μετρητές κατανάλωσης και διαρροών).
   • Αισθητήρες καυσίμων (δεξαμενών πετρελαίου θέρμανσης).
   • Ασύρματες συσκευές επικοινωνίας (IoTgateways με υποστήριξη MQTT/CoAP/HTTP).
   • Μονάδες τηλεμετρίας για συλλογή δεδομένων και αποστολή στην κεντρική πλατφόρμα.
2. Κεντρική Υποδομή & Λογισμικό
   • GlobiSmart Smart Cities Platform v4 (GSCP):
     o Cloud ή on-premise εγκατάσταση.
     o Υποστήριξη ανοιχτών πρωτοκόλλων (MQTT, CoAP, HTTP).
     o Dashboards με KPIs, ιστορικά δεδομένα, συγκρίσεις, αναφορές.
     o Role-based πρόσβαση (διαχειριστές, τεχνικοί, εκπαιδευτικοί).
   • Εργαλείαδιαχείρισηςεξοπλισμού (remote monitoring, updates, troubleshooting).
   • API & διασυνδέσεις με άλλα πληροφοριακά συστήματα του Δήμου.
3. Εκπαιδευτικά & Υποστηρικτικά Μέσα
   • 10 εφαρμογές gamification (Android/iOS – Unity3D) γιαμαθητές.
   • Υπολογιστές/servers για φιλοξενία, αν απαιτηθεί on-premise λύση.
   • Εξοπλισμός εκπαίδευσης (projectors, manuals, training material).
   • Δικτυακός εξοπλισμός (switches/routers όπου απαιτείται για τη σύνδεση αισθητήρων).
4. Υπηρεσίες που συνοδεύουν τον εξοπλισμό
   • Μελέτη εφαρμογής (χαρτογράφηση σχολείων, σημεία εγκατάστασης).
   • Εγκατάσταση & παραμετροποίηση όλων των συσκευών.
   • Εκπαίδευση χρηστών (τεχνικών & διοικητικών στελεχών, εκπαιδευτικών).
   • Συντήρηση & υποστήριξη καθ’ όλη τη διάρκεια υλοποίησης και μετά.

Υφιστάμενη Κατάσταση Έργου

Η Φάση 1 έχει ολοκληρωθεί με την παράδοση της Μελέτης Εφαρμογής Έργου και το έργο διανύει τη Φάση 2 Προμήθεια Εξοπλισμού, Λογισμικών, Εγκατάσταση και Ολοκλήρωση Εφαρμογών και Συστημάτων και Φάση 3 Προμήθεια Πλατφόρμας για την εξοικείωση των μελών της μαθητικής κοινότητας με τις βασικές αρχές εξοικονόμησης ενέργειας, ενώ έχουν πραγματοποιηθεί και κάποιες πρώτες ενέργειες της Φάσης 4 Πιλοτική Λειτουργία, Εκπαίδευση και Δημοσιότητα. Η διαδικασία Παιχνιδοποίησης για την μαθητική κοινότητα προχωράει και συμφωνήθηκαν οι εφαρμογές που θα αναπτυχθούν.

Τα παραδοτέα της Φάσης 2 περιλαμβάνουν:

• Αναφορά Προμήθειας Εξοπλισμού
• Εγχειρίδιο Λειτουργίας Εξοπλισμού
• Μελέτη Εγκατάστασης Υποσυστημάτων και Έτοιμων Λογισμικών
• Εγχειρίδιο Λειτουργίας Υποσυστημάτων και Εφαρμογών

Τα παραδοτέα της Φάσης 3 περιλαμβάνουν:

• Εφαρμογές Παιχνιδοποίησης για την μαθητική κοινότητα
• Εγχειρίδιο Λειτουργίας Εφαρμογών αναμένεται να παραδοθούν

Τα παραδοτέα της Φάσης 4 περιλαμβάνουν:

• Εγχειρίδιο Εκπαίδευσης Συστήματος
• Αναφορά Προβλημάτων και Διορθώσεων Πιλοτικής Λειτουργίας Συστήματος
• Υπηρεσίες Δημοσιότητας