Cooling Havens

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΡΓΟΥ 

Η Αθήνα αντιμετωπίζει τις κλιμακούμενες προκλήσεις της κλιματικής κρίσης, δηλαδή την ακραία αστική ζέστη που καίει την πόλη κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και τις περιοδικές πλημμύρες από τις αυξημένες ξαφνικές έντονες βροχοπτώσεις. Η κατάσταση επιδεινώνεται από την πλήρη απουσία υδάτινων στοιχείων στην επιφάνεια της πόλης και την έλλειψη λύσεων αστικού σχεδιασμού που είναι ευαίσθητες στο νερό. Αυτό είναι αποτέλεσμα της κυρίαρχης κουλτούρας ταχείας αστικοποίησης που οδήγησε την Αθήνα να αποτελείται από περισσότερο από το 80% της συνολικής αστικής της έκτασης από αδιαπέραστες επιφάνειες. Το έργο “Cooling Havens: Water-Powered Neighborhood Cooling and Engagement Stations” προτείνει την εγκατάσταση μιας σειράς παρεμβάσεων  σε γειτονιές, που χρησιμοποιούν μοναδικές εναλλακτικές τεχνικές αξιοποίησης του νερού για τη δημιουργία νέων μπλε και πράσινων υποδομών μέσα στην πόλη. Αυτές οι παρεμβάσεις μειώνοντας έτσι την αστική θερμότητα, μετριάζουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, και επιπλέον χρησιμεύσουν ως πλατφόρμες συμμετοχής της κοινότητας και εκπαίδευσης που θα ευαισθητοποιήσουν το κοινό για την εξοικονόμηση νερού.

Το επίκεντρο δεν είναι απλώς η εξοικονόμηση νερού, αλλά η επαναφορά του στοιχείου του νερού στην πόλη, μετατρέποντάς το σε βασικό χαρακτηριστικό των δημόσιων χώρων και ενσωματώνοντας μια φιλοσοφία με επίκεντρο το νερό στον πολεοδομικό σχεδιασμό και τον τρόπο ζωής της πόλης.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ

Περιγραφή του Έργου

Ο κύριος στόχος του έργου «Cooling Havens» είναι η εισαγωγή μιας καινοτόμου προσέγγισης και κουλτούρας νερού στην Αθήνα, μέσω της δημιουργίας καινοτόμων σταθμών ψύξης και πράσινης υποδομής που λειτουργούν με νερό. Το έργο στοχεύει στην ενίσχυση της παρουσίας και της σημασίας του νερού στον αστικό ιστό, αυξάνοντας έτσι την ευαισθητοποίηση για το νερό στον αστικό σχεδιασμό και την κοινοτική ζωή. Αυτή η έμφαση στον εμπλουτισμό της μπλε υποδομής της πόλης συνάδει με την πρόσκληση «Greening Cities», προωθώντας μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την αύξηση της ανθεκτικότητας των πόλεων, τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής μέσω καινοτόμων πράσινων και μπλε παρεμβάσεων.

Στόχοι του Έργου

• Μείωση της έκθεσης της Αθήνας σε ακραία κλιματικά φαινόμενα (ακραία αστική ζέστη και πλημμύρες) με τη δημιουργία φιλικών στο νερό δημόσιων χώρων δροσιάς, προσβάσιμων σε όλους, που μειώνουν τις αστικές θερμοκρασίες και συγκρατούν το νερό κατά τη διάρκεια πλημμυρών.

• Αύξηση της παρουσίας του νερού στη ζωή και τον πολιτισμό της πόλης και καλλιέργεια μιας νέας κουλτούρας ευαισθητοποίησης για το νερό στον αστικό σχεδιασμό και την κοινοτική ζωή.

• Προώθηση της ικανότητας της Δημοτικής Αρχής να παρέχει πρωτοποριακές, ανθεκτικές και τεκμηριωμένες λύσεις αστικού σχεδιασμού και δημόσιες πολιτικές μέσω της εκπαίδευσης και της παροχής πρωτοποριακών λύσεων αστικού σχεδιασμού που αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τις σύγχρονες κλιματικές προκλήσεις.

Αποτελέσματα που αναμένονται 

• Μετριασμός των επιπτώσεων της ακραίας ζέστης και των περιστασιακών πλημμυρών στην Αθήνα: Μέχρι το τέλος του έργου, θα δημιουργηθούν 7 νέα καταφύγια ψύξης (5 μόνιμα και 2 κινητά). Η τοπική θερμοκρασία στις περιοχές παρέμβασης του έργου θα μειωθεί κατά τουλάχιστον 5°C κατά τους καλοκαιρινούς μήνες αιχμής, ενώ οι νέες μπλε/πράσινες υποδομές θα είναι σε θέση να συγκρατούν >70% του νερού από έντονες βροχοπτώσεις.

• Αύξηση της παρουσίας νερού στον αστικό ιστό και την κοινοτική ζωή: Μετά την ολοκλήρωση του έργου, τουλάχιστον 5 δημόσιοι χώροι θα μετατραπούν ώστε να περιλαμβάνουν χαρακτηριστικά σχεδιασμού ευαίσθητα στο νερό, παρέχοντας 5.000 τ.μ. υδροκίνητων πάρκων ψύξης στον αστικό ιστό. Παράλληλα, θα δημιουργηθούν 6 νέοι εκπαιδευτικοί κόμβοι νερού στις περιοχές παρέμβασης. Μαθητές, εκπαιδευτική και προσωπικό από τη σχολική κοινότητα θα συμμετέχουν άμεσα μέσω εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, συναντήσεων της κοινότητας, ξεναγήσεων και εκδηλώσεων παρουσίασης.

• Ενίσχυση της ικανότητας της δημοτικής αρχής για ανθεκτικό αστικό σχεδιασμό βασισμένο σε δεδομένα: Μέχρι το τέλος του έργου, η δημοτική αρχή θα είναι εξοπλισμένη τόσο με την υποδομή όσο και με τις δεξιότητες που είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική διαχείριση, παρακολούθηση και αναβάθμιση ανθεκτικών μπλε/πράσινων υποδομών.

Προσωπικό του Δήμου Αθηναίων θα εκπαιδευτεί στη διαχείριση και συντήρηση των πρωτοποριακών μπλε/πράσινων υποδομών. Επιπλέον, περιβαλλοντικούς αισθητήρες, θα παρέχουν δεδομένα σε πραγματικό χρόνο σε μια κεντρική δημοτική πλατφόρμα.

Διάρκεια του Έργου: Δεκέμβριος 2024 – Μάιος 2028
Συντονιστής του Έργου: Δήμος Αθηναίων
Εταίροι που συμμετέχουν στο Έργο: Αναπτυξιακή Αθήνας Α.Ε., Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, ΕΥΔΑΠ, ECOSCAPES PC, Enshepre GmbH, Alchemia0Nova Greece, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, ΔΙΠΥΛΟΝ Εταιρεία για τη μελέτη της Αρχαίας Τοπογραφίας, Impact Hub Labs,  Εταιρεία Ασφαλιστικών Συμβουλευτικών Υπηρεσιών Αυτοδιοίκησης.

Στο Έργο συμμετέχουν και οι παρακάτω Δήμοι από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως Transfer Partners.

• City of Roeselare, Βέλγιο
• Municipality of 18th District of Budapest, Ουγγαρία
• Sofia Municipality, Βουλγαρία